DMA beschermt tegen techreuzen

Wat verandert er?

Maakt u voor het verkopen van uw producten of diensten gebruik van online platforms? Zulke platforms kunnen u helpen om veel klanten te bereiken. Tegelijkertijd is het daardoor mogelijk dat u steeds afhankelijker wordt van een beperkt aantal grote platforms. Deze platforms noemen we poortwachters.

Poortwachters moeten zich houden aan regels uit de Digital Markets Act (DMA). De DMA bevat regels om consumenten en ondernemers te beschermen en om te zorgen voor meer concurrentie op digitale markten.

Wie zijn poortwachters?

Poortwachters zijn grote online platforms waar ondernemers en consumenten nauwelijks meer omheen kunnen. Dat zijn een beperkt aantal (waarschijnlijk 10-15) zeer grote platforms die vaak wereldwijd actief zijn. Een platform is poortwachter als het aan 3 voorwaarden voldoet:

Het heeft een sterke positie op de Europese interne markt,
Het levert een kernplatformdienst (bijvoorbeeld een zoekmachine, videoplatform of sociaal netwerk) en
Het heeft al enkele jaren een sterke positie op de markt.

De Europese Commissie bepaalt welke platforms aan deze 3 voorwaarden voldoen.

Wat moeten poortwachters doen?

Enkele voorbeelden van wat poortwachters moeten doen:

Eerlijke voorwaarden bieden aan ondernemers wanneer zij apps in de appstore aanbieden.
Ondernemers op verzoek gratis toegang geven tot hun eigen data (inclusief klantgegevens).
Ondernemers toegang geven tot gegevens over de prestaties van hun advertenties op het platform.
Zorgen dat bijvoorbeeld apps en betaaldiensten van ondernemers kunnen aansluiten op en samenwerken (interoperabel zijn) met het besturingssysteem en hardware van de poortwachter.

Wat mogen poortwachters niet doen?

Enkele voorbeelden van wat poortwachters niet mogen doen:

Ondernemers verbieden om producten of diensten op hun eigen website of een ander platform voor een lagere prijs of met gunstigere voorwaarden aan te bieden. Dit heet ook wel een pariteitsclausule.
Eigen producten en diensten voortrekken in zoekresultaten.
Ondernemers verplichten om bepaalde aanvullende diensten te gebruiken, zoals het gebruik van de betaaldienst van de poortwachter bij aankopen in apps.
Gegevens die de poortwachter van een ondernemer verzamelt met de ene dienst, gebruiken om te concurreren met die ondernemer bij een andere dienst.
Ondernemers verhinderen om buiten de appstore om te communiceren met klanten en abonnementen aan te bieden.

Wie houdt er toezicht?

De Europese Commissie is toezichthouder op de DMA. De Europese Commissie neemt alle formele besluiten over poortwachters en kan boetes opleggen. Nationale toezichthouders werken samen met de Europese Commissie bij het toezicht. In Nederland is dit de Autoriteit Consument & Markt (ACM).

Voor wie?

ondernemers die gebruik maken van diensten van poortwachters

Wanneer?

De DMA is sinds 2 mei 2023 van toepassing. Naar verwachting zal de Europese Commissie vanaf september 2023 besluiten welke platforms een poortwachter zijn. Poortwachters hebben daarna 6 maanden om te voldoen aan de regels uit de DMA. U kunt vanaf dat moment als ondernemer terecht bij de Europese Commissie en de ACM als u een klacht heeft over een poortwachter.

De ACM kan op dit moment nog niet zelf onderzoek doen naar klachten die door u worden ingediend. Voor deze onderzoeksbevoegdheden heeft de Minister van Economische Zaken en Klimaat een wetsvoorstel geschreven dat binnenkort naar de Eerste en Tweede Kamer wordt gestuurd. De ACM kan al wel al signalen aan de Europese Commissie doorgeven. U kunt hiervoor gebruik maken van het tipformulier van de ACM. Deze meldingen gebruikt de Europese Commissie om onderzoek te doen.

Zodra het wetsvoorstel door de Eerste en Tweede Kamer is goedgekeurd, kan de ACM wel onderzoeken starten voor de DMA. Naar verwachting is dit in de loop van 2024.