Heeft u een horecabedrijf, kantine, foodtruck, kantoor of een winkel met to-go-producten? Dan krijgt u te maken met nieuwe regels voor plastic wegwerpbekers en -bakjes:
- U mag geen plastic wegwerpbekers en -bakjes aan de klant meegeven als zij eten of drinken afhalen of laten bezorgen. Zij moeten er extra voor betalen. En u moet een herbruikbare beker of verpakking aanbieden. Of de klant neemt er zelf een mee.
- Vanaf 1 januari 2024: Als uw klanten eten en drinken bij uw locatie mag u geen plastic wegwerpbekers en -voedselverpakkingen gebruiken.
Voor welke producten gelden deze regels?
- Bekers:
De regels gelden voor alle plastic bekers die bedoeld zijn om maar één keer te gebruiken. Ook bekers die maar voor een deel uit kunststof bestaan vallen hieronder. Bijvoorbeeld kartonnen koffiebekers met een coating van kunststof.
- Bakjes:
Bij voedselverpakkingen gaat het om bakjes waaruit direct kan worden gegeten zonder verdere bereiding van het eten. De verpakking bestaat helemaal of voor een deel uit kunststof én is bedoeld om maar één keer te gebruiken. Bijvoorbeeld een plastic frietbakje, bakjes voor maaltijdsalades en bakjes voor portieverpakkingen zoals noten, groente en zuivelproducten. Zakjes en wikkels vallen hier niet onder. Zoals een frietzak of een wikkel om een broodje.
Welke regels gelden voor uw bedrijf?
Doorloop de regelhulp om te zien welke regels voor uw situatie gelden. En hoe u hieraan kunt voldoen.
Afhalen en bezorgen: hergebruiken óf betalen
U mag bekers en -bakjes met plastic voor eenmalig gebruik niet meer gratis meegeven aan uw klant. Ook moet u een herbruikbaar alternatief bieden aan uw klant. Zoals:
- een zelf meegebrachte beker of verpakking
- een beker of verpakking die klanten terug kunnen brengen met borg
- of een ander retoursysteem
Verkoopt u in uw winkel eten en drinken in plastic wegwerpbekers en -bakjes? En kan uw klant het onderweg direct eten of drinken? Dan moeten klanten ook betalen voor de beker of voedselverpakking. Deze regels gelden niet als uw klant het eten eerst moet opwarmen, koken of braden. Als uw klant het moet schillen of wassen, kan dit onderweg en gelden de regels wel.
Communiceer met uw klant
U moet uw klanten laten weten dat zij zelf een beker of voedselverpakking mee kunnen nemen. Of dat u een alternatief aanbiedt dat teruggebracht kan worden.
Adviesprijzen en btw-tarief
U mag zelf bepalen hoeveel uw klant moet betalen voor een beker of verpakking. De overheid geeft deze bedragen als richtlijn:
- € 0,25 voor bekers
- € 0,50 voor een maaltijd (dit kan bestaan uit meerdere verpakkingen)
- € 0,05 voor voorverpakte groente, fruit, noten en portieverpakkingen
Die bedragen komen uit een onderzoek naar de beste prijs. U kunt het geld gebruiken om te investeren in herbruikbare bekers of bakjes.
Over de verkoopprijs van wegwerpbekers- en bakjes moet u btw betalen. Welk tarief u moet betalen, hangt af van het product dat in de verpakking zit. Voor bijvoorbeeld koffie en frisdrank is het btw-tarief 9%. Het tarief voor alcoholhoudende dranken is 21%.
U moet het bedrag voor de plastic bekers en bakjes apart op de kassabon zetten.
Consumptie ter plaatse: plastic wegwerpbekers – en bakjes verboden
Vanaf 1 januari 2024 mag u geen plastic wegwerpbekers en -bakjes meer aanbieden waar klanten deze direct gebruiken. Bijvoorbeeld in de kantine, op kantoor, in uw restaurant of snackbar of op een festival. Herbruikbare bekers en bakjes worden standaard.
Uitzonderingen bij consumptie ter plaatse
U mag wel wegwerpproducten gebruiken als die zijn te recyclen tot bekers of bakjes. Dit geldt op dit moment alleen voor bekers of voedselverpakking die van PET (polyethyleentereftalaat) zijn gemaakt. Als u dat wilt gaan doen, moet u zich aanmelden bij de Inspectie Leefomgeving en Transport. Ook moet u het materiaal zelf inzamelen en aanbieden voor hoogwaardige recycling. Het percentage dat u minimaal moet inzamelen loopt jaarlijks op (van 75% in 2024 naar 90% vanaf 2027).
Zorginstellingen en gesloten inrichtingen mogen nog wel plastic wegwerpbekers en -bakjes gebruiken. Dat is nodig voor de hygiëne en veiligheidsvoorschriften. Deze uitzondering geldt alleen in de gedeelten waar patiënten worden verzorgd. In publieke gedeelten van deze instellingen geldt het verbod wel.
Soms geeft de gemeente strengere regels voor evenementen. Dat staat dan in een Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Bijvoorbeeld dat u herbruikbare bekers moet gebruiken. Dan geldt de uitzondering voor hoogwaardige recycling niet voor u. Ook kunnen in uw evenementenvergunning of standplaatsvergunning regels staan over hergebruik van bekers.
U verkoopt voor consumptie ter plaatse én afhaal of bezorging
Dan moet u aan uw klant vragen of het voor meenemen of voor eten en drinken ter plaatse is:
- Als de klant ter plaatse wil eten of drinken, gebruikt u herbruikbare bekers, borden of bakjes.
- Als de klant onderweg wil eten en drinken, moet u een herbruikbaar alternatief aanbieden. De klant kan dan kiezen tussen een herbruikbaar alternatief, of extra betalen voor een plastic wegwerpbeker of –bakje.