Innovatiemissie Italië: Mestverwerking en -verwaarding

Centraal bij deze agri-food innovatiemissie staat het verkennen van gelijkwaardige samenwerking in onderzoek en ontwikkeling voor zowel onderzoekers als bedrijven. De focus ligt hierbij op samenwerking en innovatie in de keten.

Voor wie?

De missie is interessant als u werkt aan innovatieve oplossingen rond de verwerking en verwaarding van dierlijke mest, zoals: vergisting, emissiereductie, terugwinning van nutriënten en biomaterialen. De missie neemt u mee naar Noord-Italië. Deze regio staat bekend om zijn efficiënte en moderne veehouderij en akkerbouw. De innovatiemissie is daarom interessant voor Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen die actief zijn in de verduurzaming van de landbouw. Dit kan leiden tot verschillende oplossingen die zorgen voor emissiereductie in de veehouderij of de open teelt:

• biogasproductie uit dierlijke mest en lokale energievoorziening (WKK)
• scheiding en voorbehandeling van mest (vóór vergistingproces)
• mestrobots
• stikstofstrippers
• meetinstrumenten voor de veehouderij (inzage in emissies)
• productie van biomaterialen (zoals bouwmaterialen)

Waarom Noord-Italië?

In Italië is de veehouderij geconcentreerd in het noorden van Italië, langs de rivier de Po. Deze rivier stroomt door de regio's Piemonte, Lombardia, Emilia Romagna en Veneto. Het gebied is beroemd om haar verschillende landbouwproducten, zoals Parmezaanse kaas en prosciutto. Grote delen van het Italiaanse vee-, kippen- en varkensproductie komt uit deze regio’s. Lombardije heeft verreweg de grootste productie. Het oppervlak van Lombardije is de helft van Nederland, 26.000 km² waarvan 70% landelijk gebied is. De dichtheid van zuivel, varkens en pluimvee is aanzienlijk hoger dan in de andere drie regio's van de Po-vallei.

De melkveehouderij is de belangrijkste economische activiteit met ongeveer 10.500 boerderijen en 1,5 miljoen dieren. De bedrijven hebben gemiddeld een omvang van 150 dieren en is veelal grondgebonden. Daarnaast zijn er in Lombardije ook nog zo’n 3.200 varkensboerderijen (met een totaal van 4 miljoen dieren) en 900 pluimveeboerderijen (met een totaal van 25 miljoen dieren).

Wat levert het u op?

Met deze missie:

• krijgt u inzicht in het ecosysteem, innovatieve ontwikkelingen en kansen in Noord-Italië rond mestverwerking en -verwaarding;
• verkent en wisselt u best practices uit op het gebied van beleid, industrie en boerderij;
• verkent u trends en kansen voor meerjarige (publiek-private) samenwerking tussen kennisinstellingen en bedrijven op het gebied van onderzoek en ontwikkeling;
• koppelt u innovatieve, Nederlandse kennis en technologie Nederland aan marktkansen in Italië.

In Nederland willen we niet alleen een belangrijke exporteur zijn van duurzaam geproduceerde agri-food-producten, maar ook van kennis, kunde en technologie voor het realiseren van een houdbaar, wereldwijd voedselsysteem. Deze positie versterken we door: te investeren in innovatie en samen te werken in onderzoek en ontwikkeling met internationale partners.

Programma

Het missieprogramma is in ontwikkeling. We proberen de specifieke wensen van de deelnemers zoveel mogelijk mee te nemen bij het bepalen van het definitieve programma. De belangrijkste onderdelen voor het driedaagse programma zijn:

• toelichting door experts en autoriteiten situatie in Noord Italië en specifiek Lombardije;
• bezoeken aan Italiaanse bedrijven;
• bezoeken aan innovatie-ecosysteem, nationale en regionale onderzoekinstituen (CREA, CRPA, ERSAF) en universiteiten (Brescia) en landbouworganisaties (bijvoorbeeld Confagricultura);
• bedrijfsbezoeken aan veehouders en biogasproducenten;
• netwerkevent (plus mogelijk seminar).

Kosten

De kosten voor deelname aan de innovatiemissie zijn € 250 per persoon. Hierbij is inbegrepen: deelname aan het collectief programma, transfers van en naar programmaonderdelen, lunch en diners als dit is vermeld in het programma. Deelname is exclusief: reis- en verblijfskosten en alle individuele kosten.

Aanmelden

Wilt u deelnemen aan deze innovatiemissie? Vul dan het registratieformulier in vóór vrijdag 28 maart 2025. Definitieve deelname hangt af van het aantal beschikbare plekken en hoe goed uw organisatie past bij de doelen en doelstellingen van de missie.

Meer weten?

Heeft u vragen over deze missie? Neem dan contact met Bob Hengeveld, Adviseur Innovatiemissies via bob.hengeveld@rvo.nl. Of stuur een e-mail naar innovatiemissies@rvo.nl.

Achtergrond

Net als in andere EU-lidstaten, hebben boeren te maken met verschillende uitdagingen en beperkingen in relatie tot de manier waarop ze moeten produceren vanwege overschotten aan stikstof, ammoniak-emissie en fijnstof. De EU-stikstofrichtlijn verplichtte Noord-Italië stikstofreductieprogramma's op te zetten om de emissies te beperken en te voldoen aan de normen voor waterkwaliteit. Ook is goed beheer vereist en worden innovatieve technieken toegepast.

Vooralsnog is er geen mestoverschot vastgesteld, wel is verdere herverdeling van mest in de regio nodig om te voldoen aan de doelstellingen. Vermindering van ammoniak-emissie is noodzakelijk vanuit ecologisch oogpunt, maar ook vanwege de luchtkwaliteit (het maximale fijnstofgehalte is PM2.5). Investeringen in stalaanpassingen, emissiearme aanwendingstechnieken of andere maatregelen om uitstoot te voorkomen vinden plaats, maar zijn nog niet wijdverspreid.

Biogas en biomethaanproductie

In Italië wordt de productie van biogas en biomethaan gezien als één van de opties om:

• stikstof en ammoniak-emissies te verminderen;
• mest te valoriseren;
• te innoveren; en
• een bijdrage te leveren aan een duurzame ontwikkeling.

Italië is het 2^e land in Europa en het 4^e in de wereld dat biogas produceert. De Italiaanse overheid heeft het opzetten van biogasinstallaties gestimuleerd voor het vergroten van het aandeel hernieuwbare energie. Biogas is specifiek in Lombardije een belangrijk onderdeel van het regionale strategische plan voor duurzame ontwikkeling. Het wordt ondersteund door innovatie-investeringen vanuit het Nationale Plan voor Herstel en Veerkracht (PNRR). In Lombardije zijn ruim 500 van de 1.500 Italiaanse geplaatste biomethaaninstallaties goed voor de energieproductie van 1.200 MW. In de nabije toekomst vinden naar verwachting meer investeringen plaats die zorgen voor de ontwikkeling van innovaties.

Het merendeel van de de biogas-installaties werkt op basis van organisch afval en mest (codigestie). Het aansturen van biogas-installaties in Italië vindt plaats door meer dan 40 miljoen ton behandelde, agrarische biomassa. Ongeveer 60% is afkomstig uit dierlijke mest, 30% uit speciale gewassen en 10% uit agro-industriële bijproducten. De biogas-installaties produceren ongeveer 2,2 miljard m³ biomethaan en ongeveer 3 miljoen ton digestaat. Voor een gemiddelde installatie in Italië wordt de mest van ongeveer 5.000 koeien gebruikt.